De toekomst van Opvang en Onderwijs gaat er anders uitzien

Het Platform de Toekomst van Arbeid heeft deze week haar publicatie gepresenteerd aan minister Koolmees. De verwachting is dat vele, concrete aanbevelingen, een plek gaan krijgen in de partijprogramma’s van de politieke partijen en een belangrijke rol gaan spelen in het verkiezingendebat volgend jaar. Blosse volgt deze ontwikkelingen op de voet en strijdt mee  voor een goede start van jonge kinderen, de werkenden van morgen, een financiering die voldoet en een wetgeving die dit mogelijk maakt.

Investeren in mensen, Bouwstenen van een regeerakkoord over werken, leren en verzekeren: het advies van het Platform de Toekomst van Arbeid is op 30 juni aan minister Koolmees aangeboden. Hans Borstlap (die van de gelijknamige commissie) roept Koolmees op: “dus uitvoeren Wouter”. Het platform doet vergaande suggesties, ook voor ouders en kinderen. Kindcentra 2020 is klaar als dit werkelijkheid wordt!

Het platform bouwt voort op het advies van de Commissie Borstlap ‘In wat voor land willen wij werken’ (2020) en het advies van de WRR ‘Waarde van werk’ (2020). Hans Borstlap is zeer content met de uitwerking door het platform, zo stelde hij bij de presentatie op 30 juni. “Waar wij samen met de WRR de deur naar een andere kamer hebben opengezet, hebben jullie de kamer ingericht met meubels en er een aangename plek van gemaakt”. Koolmees sprak zijn dank uit voor het denkwerk en beloofde het advies met interesse te zullen lezen, ook in het licht van de formele kabinetsreactie in het najaar op het rapport van de commissie Borstlap.

Een toename van de economische groei en werkgelegenheid. Hogere welvaart én een toekomstbestendige arbeidsmarkt. Met dit vooruitzicht presenteerde het Platform de Toekomst van Arbeid (PTA) op 30 juni een reeks aanbevelingen over werken, leren en verzekeren in de toekomst. De voorstellen zijn concreet, doorgerekend en kunnen rekenen op maatschappelijk draagvlak. Ze bieden inspiratie aan de programmacommissies van politieke partijen en een toekomstig kabinet. PTA is een platform van publieke en private partijen met een breed maatschappelijk draagvlak waarin vertegenwoordigers van publieke en private partijen op persoonlijke titel en los van de waan van de dag elkaar hebben gevonden. Kindcentra 2020 (onderdeel van PACT voor Kindcentra) heeft met BMK, PO-Raad en VNG concrete maatregelen voorgesteld gericht op ouders en kinderen. Maatregelen die door het platform omarmd zijn. De voorstellen dienen meerdere doelen: ontzorgen van werkende ouders, waardoor iedereen economisch zelfstandig kan zijn, een optimale ontwikkeling van kinderen en dus een investering in de burger van de toekomst.

Concrete maatregelen gericht op het jonge kind (0-6 jaar)
Het platform introduceert de speelleerschool voor kinderen van nul tot zes jaar met ‘voorschoolse ontwikkel tijd (VOT). Kinderen in de leeftijd van 1-4 jaar krijgen recht op 832 uur VOT per jaar. Deze voorschoolse ontwikkeltijd is gratis voor ouders tot 130% minimumloon, daarboven geldt een inkomensafhankelijke ouderbijdrage. Ouders die meer uren nodig hebben kunnen extra uren inkopen, ook met een inkomensafhankelijke ouderbijdrage. Ouders van nuljarigen krijgen beiden recht op ouderschapsverlof van 20 weken, gelijkelijk op te nemen door mannen en vrouwen. Ouders kunnen er ook voor kiezen beperkt ouderschapsverlof op te nemen en inkomensafhankelijk kinderopvang in te kopen. Voor 4- en 5-jarigen blijft de huidige regeling van kracht, te weten 940 uur onderwijs en kinderopvang voor wie dat nodig heeft. Er komt één doorlopend curriculum voor hen die werken met en voor kinderen van nul tot twaalf jaar, bestaande uit twee delen (0-6 en 6-12) die naadloos op elkaar aansluiten. De grote winst van deze maatregelen is dat het belang van kinderopvang voor de ontwikkeling van kinderen erkend wordt, dat alle kinderen welkom zijn en dat het aanbod aan nul- tot zesjarigen inhoudelijk als één domein gezien wordt.

Concrete maatregelen gericht op brede talentontwikkeling (6-12 jaar)
Het platform introduceert daarnaast de brede schooldag. Ieder kind tussen zes en twaalf jaar krijgt recht op 1200 uur per jaar, gratis, waarvan 840 uur formele onderwijstijd (nu 940 uur) en 360 uur brede talentontwikkeling (BTO). Werkende ouders kunnen uren bijkopen. Dat ook hier vanuit één curriculum gewerkt wordt, dat zowel ziet op aspecten van formeel leren als op aspecten van brede talentontwikkeling, is wat ons betreft wel de grootste meerwaarde van PTA. De toegankelijkheid voor alle kinderen en het werken vanuit één curriculum maken namelijk het mengen van onderwijs- en bso-tijd, het afwisselen van formeel en informeel leren en het samenwerken van professionals met hun specifieke expertises mogelijk. Daarmee staat de deur wagenwijd open voor inhoudelijke vernieuwing. Het platform pleit tevens voor het faciliteren en stimuleren van integrale kindcentra waar vanuit één visie en één team aan de ontwikkeling van kinderen gewerkt kan worden. De brede schooldag biedt meer ruimte voor voorbereidingstijd, differentiatie naar kinderen en het verdelen van rollen en taken tussen leraren, pedagogisch medewerkers en andere professionals op het gebied van bewegen, sport, cultuur, techniek enzovoorts.

De overige voorstellen
De voorstellen van PTA gaan onder andere over een leven lang ontwikkelen, dat nu echt van de grond moet komen. Een individuele ontwikkelrekening en een periodieke loopbaan-APK voor volwassenen zijn hiervoor het vliegwiel. PTA pleit – net als de commissie Borstlap – voor het terugdringen van de wildgroei aan arbeidscontracten. Meer juridische duidelijkheid over het onderscheid tussen werknemers, uitzendwerknemers en zelfstandigen moet soelaas bieden. Belangrijk daarbij is dat de kostenverschillen tussen de verschillende vormen van arbeid kleiner worden. Het platform pleit ook voor meer ruimte voor werkgevers om interne flexibiliteit van werk te regelen. Baanbrekend is het idee om mensen niet langer een bijstandsuitkering te geven, maar een basisbaan voor 28 uur per week tegen 70 procent van het wettelijk minimum maandloon. Ook moet er als het aan het PTA ligt een zogenaamd Werkhuis komen. Werkenden en werkzoekenden kunnen daar terecht voor advies over werk, opleiding en duurzame inzetbaarheid. Binnen dit Werkhuis werken publieke en private partijen samen om te zorgen dat mensen uiteindelijk niet in een uitkering belanden of blijven zitten, maar zo snel mogelijk van-werk-naar-werk worden bemiddeld. De gevolgen van de coronacrisis maken de noodzaak hiervan heel duidelijk.

Voorstellen leveren 140.000 extra banen op
Er is een doorrekening gedaan voor de voorstellen voor een leven lang ontwikkelen, de spelregels op de arbeidsmarkt, de vormgeving van inkomenszekerheid, de basis van de arbeidsmarkt en de start van jonge kinderen als de werkenden van de toekomst. Wat blijkt? Het totaalpakket aan voorstellen levert ruim 140.000 extra voltijdsbanen op. En ook de productiviteit neemt toe, vooral door de individuele ontwikkelrekening en ingrepen in contractvormen en sociale zekerheid. Verder nemen de totale lasten voor werkgevers met een half miljard af. Voor zelfstandig ondernemers stijgen de lasten met 2,5 miljard. Dat komt onder andere door de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering die in het pensioenakkoord is afgesproken en de afschaffing van de zelfstandigenaftrek en mkb-winstvrijstelling.
De aanbevelingen zijn uitgedacht vóór de coronacrisis. PTA raadt het volgende kabinet aan om haast te maken met de toekenning van leerrechten en een WW-regime dat meer mee-ademt met de conjunctuur. Op die manier kan een deel van de voorstellen de economie stutten of – beter nog – stimuleren.

Maatschappelijke alliantie
In PTA denkt een groot aantal deskundigen mee. De alliantie geeft daarmee gehoor aan de oproep van de commissie Borstlap om zijn voorstellen verder te brengen. Initiatiefnemers zijn Aart van der Gaag, Hans Kamps, Fred van Haasteren en vertegenwoordigers van ABU, Cedris, Goldschmeding Foundation, MBO Raad, NRTO, AWVN, Verbond van Verzekeraars en Kindcentra 2020. Suzanne Konijnendijk (VNG), Karen Strengers (BMK) en Rinda den Besten (PO-Raad) dachten mee over het hoofdstuk over kinderopvang en onderwijs.

Meer lezen?
Download hier het advies (https://www.toekomstvanarbeid.nl/publicaties/investeren-in-mensen/).

Lees ook het tweegesprek (https://www.pactvoorkindcentra.nl/nieuws/investeer-in-mensen-juist-in-onze-jonge-mensen) tussen Karen Strengers, bestuurder van Dak kindercentra en lid Branchevereniging Maatschappelijke Kinderopvang en Rinda den Besten, voorzitter van de PO-Raad, die nauw betrokken zijn geweest bij het advies ’Investeren in mensen, Bouwstenen van een regeerakkoord over werken, leren en verzekeren’.